Ik hoop dat deze foto bij jou vragen oproept: ‘huwelijk ingezegend door een robot’. Eerst dacht ik: ‘ha, hier hebben we de oplossing voor het tekort aan priesters.’ Vervolgens begon ik wat meer te lezen. Ze deden het voor de fun, maar niet als grap. Het gaat over een reëel huwelijk. Alleen is het zo dat de robotpriester nog niet op punt stond. Hij had nog assistentie nodig van een echte priester.
Waar gaat het heen met de mens? Of moet ik zeggen ‘met de robot’?
E-learning vervangt de leraar die in de laatste vijftig jaar toch niet veel meer deed dan kennis aanbrengen. Een computer doet dat beter. Studenten kunnen op eigen tempo, een didactisch goed gestructureerd programma doorlopen, lekker vanuit hun locatie, thuis, bij vrienden, in de natuur. Hun aandacht blijft erbij door leuke filmpjes en games.
Je wordt onderzocht door een robotdokter die blijkbaar nu al betere diagnoses maakt dan een dokter van vlees en bloed. Die robotdokter bevindt zich in een chip aan je pols. Alle parameters worden nauwkeurig bijgehouden en je krijgt een signaal als er wat scheelt.
Je advocaat is een computer die je vraag analyseert en je een advies geeft. Gaat ook effectiever.
Mijn boekhouder is nu al vervangen door een computer. Ik laad pdf-formulieren op en de computer ‘trekt’ mijn balans. ‘Gaan we eens eten?’, vroeg mijn boekhouder vorige maand. ‘Dan hebben we ten minste nog contact’.
In de nabije toekomst wordt een vliegtuig bestuurd door slechts één piloot met naast hem een hond. Die hond zal bijten als de piloot iets wil aanraken. Maar waarom dan nog die ene piloot? Omdat passagiers het erg beangstigend vinden dat er niemand in de cockpit zit. Ze ervaren de mens als meer vertrouwensvol dan een computer.
Het zal wel waar zijn, dat computers het beter doen dan mensen. En allicht zal een chauffeurloze auto ons sneller en veiliger op de plek van bestemming brengen. Maar die robotpriester zet me toch aan het denken. Is de priester niet een levend kanaal die het aardse en het sacrale verbindt? Is zijn liefde, verankerd in vlees en bloed, een noodzakelijk onderdeel om een huwelijk te zegenen?
Ik zie vier tendensen voor de toekomst:
- We vergeten. We robotiseren en digitaliseren er lustig op los en we vergeten de oude mens die zo graag met zijn handen actief was en met zintuigen de wereld wilde ervaren. Ja, we zijn goed in vergeten. Hoe konden we bijvoorbeeld vergeten hoe mensen vroeger in hun landschap leefden, de grond bewerkten, trager leefden, stilte en duisternis ervoeren en hechte gemeenschappen vormden.
- We combineren. We zoeken naar een manier om de robotisering en digitalisering te combineren met emotie en menselijk contact. Een interessante piste. Hoe doen we dat dan, een levende vergadering via een interface, een coaching via skype of messenger, een gps- stem die warm klinkt. Er zijn mogelijkheden…
- We kiezen. We ontwikkelen het bewustzijn als mens om de technologische uitvindingen onder een bewust menselijk beschavingsproject te plaatsen. Niet elke mogelijkheid moet dan verwelkomd worden. Ken jij voorbeelden waar een beschaving ‘neen’ zegt tegen het technologisch vernuft? Er zijn vaak uitvindingen die tegengehouden worden, zoals klonen bijvoorbeeld, maar in de long run komen ze er. Ik ben pessimistisch. Het menselijk bewustzijn en de zelfsturing loopt achterop ten opzichte van de ongebreidelde creativiteit.
- We heruitvinden. We herontwerpen praktijken naar hun essentiële menselijke aard. Zoals mensen die terug het plezier van schoonschrift ontdekken en tablets vervangen door schriftjes en kalligrafie. Zoals leraren die het onderwijs heruitvinden als een praktijk van ontmoeting en wederzijdse inspiratie. Zoals een huisarts die vertrouwen geeft en zijn patiënt op een diepmenselijke manier steunt. Zoals een treinconducteur die door zijn aanwezigheid een beetje menselijke gemeenschap schept. Zoals collega’s die hun week op vrijdag middag eindigen met een ontspannen borrel. Zoals een winkelier waar je iets van koopt omdat je hem kent en hem iets gunt.
Waar gaat het heen volgens jou?
8 gedachten over “je huwelijk laten inzegenen door een robotpriester”